Wysoczyzna Elbląska
Zamek w MalborkuZamek Wysoki, czworoboczny, z dziedzińcem otoczonym krużgankiem, kościołem Najświętszej Maryi Panny z kaplicą grobową św. Anny, gdaniskiem, wieżami Kleszą i Wróblą Zamek Średni, wzniesiony w miejscu byłego przedzamcza, trójboczny, z rozległym dziedzińcem otwartym ku Zamkowi Wysokiemu (oddzielonym od niego murem i fosą), z kaplicą św. Bartłomieja, Wielką Komturią, Infirmerią, Wielkim Refektarzem, Pałacem Wielkich Mistrzów, Refektarzem Letnim, Refektarzem Zimowym, wieżą Kurzą Nogą Zamek Niski (Przedzamcze), z Karwanem, kaplicą św. Wawrzyńca oraz szeregiem zabudowań gospodarczych. Zamek w Malborku jest jednym z najznakomitszych przykładów średniowiecznej architektury obronno-rezydencyjnej w Europie |
Zamek w PasłękuZamek murowany został wybudowany przez Krzyżaków w XIV w. na miejscu wcześniejszego grodu wzniesionego przez plemię Prusów, którzy wykorzystali dogodne dla obronności położenie wzgórza mającego wysokie i strome stoki dostępne jedynie od strony miasta. Zamek krzyżacki był równocześnie zintegrowany z miastem i wyraźnie od niego oddzielony, tj. znajdował się w obrębie murów miejskich, jednak obszar zamkowy odgradzały od zabudowań miejskich dodatkowe umocnienia i fosa. Początkowo obiekt był niewielki i miał tylko jedno skrzydło i dwie wieże, ponieważ mieścił jedynie siedzibę prokuratora krzyżackiego podległego komturii elbląskiej. W 1454 zamek w Elblągu padł łupem wspierających Polskę zbuntowanych mieszczan i komtur tego miasta przeniósł się do Pasłęka, przez co powstała potrzeba rozbudowa zamku. Wtedy zostało dobudowane jeszcze drugie skrzydło zamku. |
Elbląska StarówkaZałożone po 1237 roku przez mistrza krajowego Hermana von Balka. Zgodnie ze zwyczajem miast nadbałtyckich ulice wytyczano prostopadle do rzeki, a przecinająca je w poprzek ulica tworzyła rynek, na którym miał być wybudowany ratusz (obecnie w centrum rynku stoi kościół św. Mikołaja). Prawa miejskie nadane zostały 10 kwietnia 1237 roku. Do 1337 roku było jedynym organizmem miejskim w Elblągu. Zamek krzyżacki (podstawa Starego Miasta) został zniszczony 12 lutego 1454 roku. W 1503 roku powierzono Elblągowi funkcję strażnika pieczęci Prus Królewskich. Podczas I Wojny Światowej praktycznie nie ucierpiała. Jedynym zniszczeniem było spalenie Mostu Wysokiego w dniu 8 lipca 1917 roku, ale nie było spowodowane działaniami wojennymi. Stare Miasto znacznie ucierpiało w lutym 1945 roku, gdy w wyniku walk Armii Czerwonej z niemieckimi obrońcami miasta zostało zniszczone w 90%. |